piątek, 17 maja 2019

Historia szpitala ul.Warszawska 15

 

23 września 1921roku. Tego dnia, przy ul. Warszawskiej 15, w Białymstoku, odbyło się -jak pisały ówczesne gazety: „..solenne poświecenie i otwarcie szpitala żydowskiego”. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele rabinatu, władz komunalnych oraz wiceprezydent Rady Miejskiej Witold Łaszewski. Tak naprawdę na Warszawskiej szpital żydowski istniał już wcześniej, kiedy to w 1862 roku Izaak Zabłudowski podarował gminie żydowskiej mieszczący się tam dom z placem. Dziesięć lat później wyznawcy mojżeszowi wybudowali w tym miejscu nowoczesny dwupiętrowy budynek. W nim to siedzibę znalazł szpital, oficjalnie nazywany żydowskim. W tamtych czasach liczył 48 łóżek..Wię­kszą liczbę chorych mógł przyjąć dopiero w 1882 roku, kiedy z dotacji niejakiego Wołkowyckiego dobudowano obok kolejny budynek, a liczbę łóżek zwiększono do 86. Jeszcze przed końcem XIX w. Szpital, miał oddzielne sale do leczenia chirurgicznego i internistycznego. Jednak prawdziwą sławę zyskał w okresie międzywojennym. Po I wojnie i Białystok, i szpital rozpoczęły wręcz swoje „drugie” życie - uroczyste otwarcie w 1921 roku było tego niejako dowodem.
 
Do czasu, uruchomienia szpitala w Choroszczy pomoc mogli uzyskać tu też nerwowo i psychicznie chorzy, których po I wojnie przybyło w Białymstoku i całej Polsce. Podobno też niektóre operacje wątroby wykonywano tylko w nim i jeszcze w dalekiej Japonii, zaś jego wysoki poziom zaskoczył lekarzy niemieckich, którzy szpital zajęli w czasie wojny. Druga wojna światowa, niestety, nie pozostawiła śladu po świetnie wyszkolonym personelu szpitala.
Szczególna rola w zabezpieczaniu ochrony zdrowia społeczeństwa województwa białostockiego przypada Wojewódzkiemu Szpitalowi Zespolonemu.
Powstanie i rozwój Szpitala wiąże się z organizacją i rozwojem chirurgii, bowiem jeszcze w okresie międzywojennym odczuwano niedobór tego rodzaju usług.
W 1931 roku zbudowano i oddano do użytku wielooddziałowy na 240 miejsc, Szpital Miejski nazywany św. Rocha, w którym mieścił się 60-łóżkowy oddział chirurgiczny. Dyrektorem Szpitala a zarazem ordynatorem oddziału chirurgicznego został, przybyły z Kliniki Chirurgicznej Uniwersytetu w Astrachaniu, profesor Konrad Fiedorowicz. W zasadzie Profesorowi przypisuje się rozwój i umocnienie białostockiej chirurgii.

W czasie II wojny światowej, kolejni okupanci zmieniali nazwy i przeznaczenie istniejących przed wojną szpitali.
Po wkroczeniu w 1941 r. do Białegostoku, komendantura niemiecka nakazała opuszczenie szpitala św. Rocha personelowi z pacjentami, bez prawa naruszenia jakiegokolwiek wyposażenia. Personel medyczny z pacjentami chirurgicznymi znalazł miejsce w byłym radzieckim szpitalu wojskowym przy ul. Mickiewicza 2 (przed wojną mieściło się Gimnazjum Nauczycielskie), gdzie byli leczeni żołnierze polscy i rosyjscy.
Zorganizowane oddziały chirurgiczne w Szpitalu przy ul. Warszawskiej 15 i 29 przeznaczono na leczenie chorych cywilnych.
W 1942 r. przybyły z Berlina niemiecki lekarz objął dyrekturę wszystkich szpitali w Białymstoku i ordynaturę 50-łóżkowego oddziału chirurgicznego w Szpitalu "Żydowskim"przy ul. Warszawskiej 15, natomiast wszyscy lekarze Żydzi umieszczeni zostali w getcie. Część lekarzy polskich zatrudnił u siebie, profesorowi Fiedorowiczowi polecił prowadzenie 40-łóżkowego oddziału chirurgicznego przy ul. Warszawskiej 29.
Ponowne działania wojenne niemiecko-radzieckie, jakie przeszły przez Białystok, bardzo poważnie nadwyrężyły istniejące szpitale. Szpital św. Rocha został spalony. W trudnej sytuacji znalazła się chirurgia . Pozostały dwa małe oddziały przy Szpitalu PCK ul. Warszawska 29 i ul. Warszawska 15. Czynne były dwie sala operacyjne, brakowało jednak dostatecznego wyposażenia i narzędzi, a posiadane wypożyczano na czas operacji z jednej do drugiej sali.
W miejscu dawnego Szpitala św. Rocha wybudowano i oddano w 1948 r. do użytku nowy na 180 miejsc budynek przy ul. Piwnej (obecnie M. C. Skłodowskiej). Otrzymał nazwę Państwowego Szpitala Chirurgicznego. Posiadał trzy sale operacyjne, aparaturę diagnostyczno-radiologiczną i własne zaplecze gospodarcze, które w całości otrzymał z darów UNRRA (jak wiele innych szpitali). Obsadę ordynatorską stanowili lekarze z dawnych oddziałów chirurgicznych. W początkowym okresie ordynatorzy stanowili jednoosobową lekarską obsadę oddziałów. Operowano tu chorych z zakresu otolaryngologii, urologii, ortopedii, okulistyki oraz dzieci. Z chwilą oddania Szpitala Chirurgicznego zlikwidowano jednocześnie takie oddziały przy ul. Warszawskiej 15 i 29. Również w tym czasie rozpoczęto budowę szkoły pielęgniarskiej na placu po przeciwnej stronie chirurgii, jednak w niedługim czasie zmieniono plany i po modernizacji pierwotnego projektu wybudowano obiekt z przeznaczeniem na oddziały chorób wewnętrznych. Oddany do użytku w 1950 r. jako Miejski Szpital Wewnętrzny (obecnie ul. M. C. Słodowskiej 25) z oddziałami chorób wewnętrznych i neurologicznych.
Po odzyskaniu niepodległości, w związku z szerzeniem się chorób zakaźnych i wielkiej epidemii wśród dzieci choroby Hainego i Medina, odczuwano ogromny brak możliwości hospitalizacji tych pacjentów w Białymstoku. Ministerstwo Zdrowia w 1952 r. przyznało specjalny kredyt na budowę i wyposażenie oddziału dla dzieci chorych na tę chorobę. Przy wielkiej inicjatywie dr Ireny Białówny w ciągu dziewięciu miesięcy wybudowano i wyposażono pawilon z przeznaczeniem leczenia dzieci obserwacyjno-zakaźnych oraz budynek z przeznaczeniem, w okresie nieepidemicznym, na oddział wewnętrzny i chirurgiczny. Lokalizacja tych pawilonów była na placu za budynkiem Chirurgii (obecnie wewnątrz placu kompleksu budynków Wojewódzkiego Szpitala).
W związku z powołaniem Akademii Medycznej w Białymstoku zachodziła konieczność zorganizowania bazy szkoleniowej. Na wniosek ówczesnego Lekarza Wojewódzkiego i Rektora Akademii Medycznej, został powołany uchwałą Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej z dniem 1 stycznia 1953 r. Wojewódzki Szpital Zespolony im. J. śniadeckiego. Nastąpiło połączenie Miejskiego Szpitala Chorób Wewnętrznych, dwóch pawilonów dziecięcych z Państwowym Szpitalem Chirurgicznym w jeden kompleks administracyjny. Na dyrektora nowej placówki powołano dr Adama Dowgirda, który pełnił jednocześnie obowiązki ordynatora oddziału chirurgii ogólnej (funkcje te sprawował do chwili odejścia na emeryturę w 1981 r.).
Ciągłe braki szpitalnych miejsc specjalistycznych powodowały konieczność stałej rozbudowy Szpitala. W 1957 r. Dyrektor zorganizował przy Szpitalu własny Zakład Remontowo - Budowlany. Od tego okresu następuje intensywny rozwój Wojewódzkiego Szpitala, a jego Dyrektor otrzymuje przydomek "budowniczego".
W 1955 r. przy ul. Wołodyjowskiego 3 wybudowano nowy na 60-łóżek pawilon z przeznaczeniem na chirurgię dziecięcą, który w 1969 r. rozbudowano i zmodernizowano umieszczając 135 łóżek dla małych pacjentów. Oddziały dysponowały 3 salami operacyjnymi, wydzieloną izbą przyjęć, a od 1972 r. przychodnią Chirurgiczną i Dziecięcym Pogotowiem Ratunkowym.
W 1964 r. zmodernizowano pawilon odserwacyjno-zakaźny, pierwotnie budowany na potrzeby hospitalizacji dzieci z chorobą Hainego i Medina.
W tym okresie wybudowany został budynek, w którym umieszczono zakład diagnostyki laboratoryjnej i laboratorium bakteriologiczne, a także dokonano modernizacji budynku administracji (w którym pierwotnie mieścił się oddział dla dzieci chorych na gruźlicę, następnie oddział dla dorosłych z chorobami płuc) oraz oddziałów laryngologii i okulistyki.
Rozbudowywane i modernizowane specjalistyczne oddziały były jednocześnie bazą 10 klinik i 2-ch zakładów Białostockiej Akademii Medycznej.
Szpital stał się placówką służby zdrowia świadczącą usługi przez wysoko kwalifikowaną kadrę medyczną dla mieszkańców województwa białostockiego i sąsiednich.
Usytuowanie klinik i zakładów akademickich w budynkach szpitalnych, uszczupliło nieco miejsca dla pacjentów, a jednocześnie mogło stwarzać trudności we współpracy ("dwóch panów na jednym podwórku"). Przyjęto więc zasadę, że kierownik kliniki lub zakładu, będzie równocześnie etatowym ordynatorem oddziału podległym Dyrektorowi Szpitala.
Oddanie do użytku w 1962 r. Państwowego Szpitala Klinicznego i przejście części klinik, oprócz pediatrycznych, odciążyło w znacznym stopniu Szpital od działalności dydaktycznych. Pacjenci uzyskali lepsze warunki hospitalizacji, personel medyczny lepsze warunki pracy. Głównym zadaniem Szpitala było leczenie mieszkańców Białegostoku i województwa, pomoc specjalistyczna szpitalom powiatowym oraz szkolenie kadry specjalistów.
W roku 1973 do Wojewódzkiego Szpitala włączono pogotowie ratunkowe przekształcając w oddziały pomocy doraźnej. Zespoły karetek reanimacyjnych dla dorosłych "R"i dla niemowląt "N"udzielały wyspecjalizowanej pomocy chorym na terenie całego województwa.
Po wprowadzeniu podziału administracyjnego Kraju, Szpital Wojewódzki uzyskał status Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego im. J. śniadeckiego, w skład którego włączono Zespół Wojewódzkich Przychodni Specjalistycznych.
Na mocy aktów prawnych Szpital otrzymał nowe zadanie w zakresie nadzoru specjalistycznego oraz działalności metodyczno-organizacyjnej nad wszystkimi placówkami służby zdrowia w nowym województwie białostockim. Jednocześnie w bardzo szerokim zakresie pomagał nowopowstałym, słabym pod względem wyposażenia i kadry, województwom: łomżyńskiemu i suwalskiemu.
Nie zmniejszała się liczba pacjentów wymagających leczenia lecz obserwowano stały wzrost zachorowań na choroby serca, pokarmowe i nerwowe. Występowały ciągłe braki liczby łóżek. Wprowadzono jako metodę leczenia tzw. "hospitalizację domową". Pacjentów po zdiagnozowaniu i ustaleniu leczenia lub po przeprowadzonym zabiegu wypisywano do domu gdzie dalej byli leczeni pod opieką personelu z oddziału.
W dalszym ciągu prowadzono rozbudowę. W latach 1979-1981 przeprowadzono przebudowę budynku, w którym mieściły się oddziały wewnętrzne, dobudowując nowe piętra i skrzydła.
W nowych pomieszczeniach usytuowano oddziały: kardiologiczny, gastrologiczny, reumatologiczny, dwa oddziały chorób wewnętrznych i dwa oddziały chorób neurologicznych.
W styczniu 1985 r. rozpoczął działalność zakład tomografii komputerowej, angiografii i ultrasonografii. W dobudowanym skrzydle "Rotunda"w 1992 r. zorganizowano dział rehabilitacji leczniczej z działem hydroterapii, obok istniejącego oddziału rehabilitacji leczniczej, który jest pierwszym w Kraju specjalistycznym oddziałem funkcjonującym w szpitalu stopnia wojewódzkiego i zarazem pierwszym powstałym w regionie północno-wschodniej Polski.
Na podstawie Zarządzenia Wojewody Białostockiego w skład Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego z dniem 1 stycznia 1992 r. włączono Specjalistyczny Zespół Opieki Zdrowotnej nad Matką Dzieckiem i Młodzieżą w Białymstoku, jako Wojewódzka Przychodnia Matki Dziecka i Młodzieży, a z dniem 1 stycznia 1993 r. został przyłączony Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. M. C. Skłodowskiej przy ul. Warszawskiej 15, uzyskując nazwę Szpitala nr 2 (z działu onkologii został utworzony Regionalny Ośrodek Onkologiczny jako jednostka samodzielna).
 
W końcu 1993 r. szpital dysponował 1240 łóżkami w 34 oddziałach i zatrudniał 2186 pracowników pełnoetatowych, w tym 346 lekarzy i 850 pielęgniarek i położnych. Stał się największą jednostką służby zdrowia w województwie i jednocześnie bardzo znaczącą placówką dydaktyczno-szkoleniową. Prowadzone jest nauczanie przeddyplomowe studentów wszystkich wydziałów Akademii Medycznej, nauczanie praktyczne uczniów średniego szkolnictwa medycznego oraz doskonalenie podyplomowe wszystkich zawodów medycznych w poszczególnych specjalnościach. Personel medyczny prowadzi ciągłe dokształcanie uczestnicząc w szkoleniach ośrodków medycznych w kraju i zagranicą. Prezentuje własne osiągnięcia na zjazdach naukowych oraz w czasopismach medycznych. Ciągle doskonalone i stosowane są nowoczesne metody leczenia (np.: leczenie kamicy żółciowej metodą laparaskopową itp.), diagnostyka prowadzona jest aparaturą najnowszej generacji. Prowadzono współpracę na zasadzie wymiany i szkolenia pracowników ze Szpitalem w Kownie.
W latach 1977-1984 Szpital Wojewódzki zorganizował i prowadził Szpital w Zliten w Libii.
Na terenie Szpitala prowadzą działalność medyczne towarzystwa naukowe.